DİSK-AR’ın, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İstatistiklerini veri alarak hazırladığı “Asgari Ücretle Geçim Raporu”nda şu tespitlere yer verildi; “Asgari ücretlinin üç öğün için kişi başına ayırabildiği tutar 3.75 lira olurken, öğün başına bu tutar sadece 1 lira 25 kuruş düzeyinde kalıyor. En yoksul yüzde 20’lik kesim yaşamını sürdürebilmek için gelirinin ancak yüzde 33.7’sini gıda ve benzeri harcamalarına ayırabilirken, eşi çalışmayan ve 2 çocuklu bir asgari ücretli, asgari geçim indirimli aylık 1300 liralık gelirinden gıda için günlük ayırdığı 15 lira ile hem eşinin hem kendinin hem de çocuklarının karnını doyurmak zorunda.”
Asgari ücretli, kira ve diğer konut harcamaları için 418 lira ayırabilir
TÜİK Madde Fiyatları istatistiklerine göre Kasım 2015 tarihi itibari ile ortalama kira bedelinin 666 lirayı bulduğuna işaret edilen raporda, asgari ücretlinin kira ve diğer konut harcamaları için yalnızca 418 lira ayırabildiğine dikkat çekildi: “Asgari ücretlinin, çalıştığı işyerinin servis imkanı yoksa işyerine ulaşımı bile büyük bir sorun. Tek bir belediye otobüs biletinin Türkiye ortalamasında 1.79 lira olduğu koşullarda, asgari ücretlinin ulaşım için ayırabildiği günlük pay sadece 3.5 lira, bu gelirle sadece tek yön bilet alınabiliyor.”
Asgari ücretlinin kültür ve eğlence için ayda yalnızca 17 lira ayırabildiğine işaret edilen DİSK-AR raporunda, “Bu miktar ile sinemaya bir kişi bir kere gidebilirken, tiyatro ya da bir spor müsabakasına gidebilmek mümkün değil. Sinema bileti ortalama 14 lira, tiyatro 26, spor müsabakası 21 lira” dendi.
Asgari ücretli, çocuk başına 5 liralık eğitim harcaması yapabilir
Rapor şöyle devam etti: “Isınma, bakım, onarım, temizlik ve hatta kadro eksikliği nedeni ile öğretmen ihtiyacı, kaynak yokluğu bahanesi ile velilerin ödediği katkı paylarına teslim edilen eğitim koşularında, asgari ücretli çocuğuna defter kalem bile alamayacak durumda. Okul tercihleri büyük oranda, yoksul ve kaynak yokluğundan eğitim veremez durumdaki okullar. Yani asgari ücretlinin çocuğunu okutması, aylık çocuk başına 5 liralık ayrılan pay ile yokluktan dolayı neredeyse mucize. Asgari ücretlinin ortalama fiyatlı bir buzdolabını alması için, ev eşyası için ayırabildiği 71 lira ile başka hiçbir eşya almaksızın 23 ay çalışması gerekiyor. Özetle asgari ücretliden, kişi başına bir öğün başına 1 lira 25 kuruşla karnını doyurması, 1 buzdolabı için 23 ay çalışması, 418 liraya barınması ve ısınması, çocuk başına 5 liralık eğitim harcaması ile çocuklarını yetiştirmesi bekleniyor.”
Asgari ücret 1900 TL olmalıdır
Asgari ücretin 1400 TL’ye yaklaşan açlık sınırının bile altında kaldığına işaret edilen DİSK-AR raporunda, “Gelir dağılımını düzeltici bir rol oynaması beklenen asgari ücretin, açlık sınırının bile altında belirlenmesi vicdanları zedeliyor. Asgari ücretin, temel gereksinimleri karşılayacak bir biçimde ele alınması gerekiyor. Asgari ücretlinin iki kişi çalışmasına rağmen çocuklarını yoksulluğa mahkum etmemesi için kimi sosyal desteklerle birlikte en az 1900 lira şarttır” ifadelerine yer verildi.
İşçi Gazetesi / 01 Ocak 2016
